‘Buurten over het Spoorpark’ is een gesprek over de betekenis die het Spoorpark voor de buurt heeft (en omgekeerd) .
We gaan eerst terug in de tijd, lang geleden was het terrein onderdeel van een gemeenschappelijk gebied ‘De Schijf’. Er liep een waterloop en er was rond het jaar 1160 een houten kerkje. Mensen kwamen hier bij elkaar, met hun schapen vanuit de omliggende landerijen. Veel later werd hier de Kessels muziekinstrumenten fabriek gevestigd en het allereerste stukje staatsspoor van Nederland: van Tilburg naar Breda. In 1936 werd Ringbaan West aangelegd en in 1958 kwam het hoogspoor. Het terrein kreeg min of meer de huidige vorm en werd gebruikt voor de handel en opslag van olie, kolen, huisbrandstoffen en oud papieropslag. Daarnaast Van Gend en Loos en NS rangeerterrein. De buren hadden er niets te zoeken, behalve als het circus naar de stad kwam. Dan liepen de olifanten langs hun huis en mochten de kinderen kijken.
Sinds ca 2011 lag het terrein er leeg en verlaten bij. Door een gat in het hek werden er honden uitgelaten, maar door datzelfde gat kropen ook zwervers, om een onderdak in een van de leegstaande gebouwen te vinden. Als kind mocht je daar niet komen, het was niemandsland.
Omstreeks 2011 zijn er de eerste ecologische verkenningen. In 2013 en 2014 worden in opdracht van gemeente Tilburg drie economische en sociale verkenningen gedaan naar kansrijke invulling. Redelijk grootschalige Leisure zoals een wielerbaan blijkt dan kansloos. Het gebied is te klein om te ontwikkelen en bovendien is het crisis. Er wordt daarom ook eerst gekeken naar een tijdelijk invulling voor zes jaar door sociale initiatieven. Tegelijkertijd wordt een plan ontwikkeld waar de buurten en de regio aan meewerken, het Hart van Brabantpark. Het plan verdwijnt in een la. Er is teleurstelling, wat nu?
Er komt in 2015 een onafhankelijk regiegroep, die doet uitvraag aan de stad. 82 plannen worden ingediend. De belangrijkste spelregel is dat als je een goed idee hebt, het ook zelf moet maken. In 2016 worden 8 kwartiermakers uitgekozen. Daar was de buurt bij betrokken. Hoe ging dat? Er wordt hard gewerkt en op 10 april 2017 gaat de gemeenteraad akkoord met de plannen om het park aan te leggen. In datzelfde jaar (november) start de realisatie. Op 21 juni 2019 is de opening van het Spoorpark. Hoe zijn de buurten bij het bouwproces betrokken?
We kijken samen terug op de periode van ‘the making of’. Wat ging goed en wat kon beter? Hoe is het nu, na drie jaar ervaring met het beheer van het park? Zijn er nog euvels? Weten we elkaar goed te vinden? En hoe was het Spoorpark Live festival voor de buurten? We kijken samen ook in de toekomst . Het Spoorpark is ontworpen voor meer dan 100 jaar.
Luister de aflevering hieronder terug op Spotify.
Dit is een productie van O N T D E K S P O O R
Stichting Spoorpark Tilburg
Hoofdrollen: Toos van Spaandonk (buurtbewoonster), Jan Goossens (voorzitter buurtraad) en Sophie Peters (parkmanager Spoorpark).
Productie: Lucy Bathgate
Muziek composities en uitvoering: Sandra Coelers
Trombone: Hans Sparla
Opname: 23 juni 2022, Omroep Tilburg
