Jaarverslag 2023

Al voor het vierde jaar op rij mag het Spoorpark rekenen op een groot aantal enthousiaste bezoekers. Een schoon, heel en veilig park vóór en dóór alle Tilburgers, dat was het streven en dat lukt! Weliswaar met een extra inspanning om overlast die werd veroorzaakt door een groep fikse overlastgevers, terug te dringen met een alcoholverbod in het kinderrijke gebied rondom het waterplein en de locatie van scouting en buitenschoolse opvang aan de oostzijde.

Extra inspanningen waren ook nodig om in te spelen op de weersextremen (te droog, veel te nat). Niettemin kijken we terug op een mooi jaar waarin het park in alle seizoenen volledig tot zijn recht kwam. Opnieuw mochten we alle lagen van de bevolking verwelkomen en zagen we grote groepen mensen genieten van het park en de mogelijkheid om elkaar in een groene omgeving te ontmoeten.

Per 1 juli 2023 is het bestuur van de Stichting Spoorpark Tilburg, verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud en de exploitatie, vernieuwd volgens het rooster van aftreden. Voorzitter Johan Dunnewijk, de eerste zittende bestuurder trad af per 1 juli van dit jaar. Secretaris Anita de Haas nam per die datum het voorzitterschap over; dat zal zijn tot 2027. De nieuwe secretaris werd Jorn Droog en Laura de Jongh heeft zitting genomen als nieuwe algemeen bestuurder.

Ontwikkelingen

Van overkapping naar de Remise…

Begin dit jaar maakte de ruimte tussen de kiosk en Scouting Esjeeka, de overkapping, een bijzondere ontwikkeling door. Deze ruimte werd onderhanden genomen en kreeg een nieuwe bestemming. Een multifunctionele plek met bergingen en werkplaats voor onze technische dienst. Ook werd de buurt betrokken bij het kiezen van de naam voor deze locatie. We ontvingen zeer uiteenlopende namen maar gelukkig ook gelijkgestemden die dezelfde naam goed van toepassing vonden. We vormden een Top-3 waar mensen op mochten stemmen. We ontvingen maar liefst 300 stemmen via sociale media en via de brievenbus, met een ruime meerderheid van de stemmen werd de nieuwe naam; “De Remise”. Deze ruimte is nu ook op aanvraag te huur/te gebruiken voor bijzondere activiteiten. Dat was niet tegen dovenmans oren gezegd. Een ruimte in de buitenlucht die overkapt is én afgesloten kan worden is zeer in trek, al snel werd er een maandelijks terugkerende kunstexpositie georganiseerd. Ook evenementen, lezingen en workshops worden er georganiseerd.

De kiosk die zich naast De Remise bevind is helaas in het laatste kwartaal gesloten en blijft ook voorlopig dicht. De exploitant van de kiosk probeert in het vroege voorjaar de luiken weer te openen.

Het was niet de enige ruimte die een metamorfose onderging. In de laatste maand van het jaar kreeg het Spoorpark kantoor een make-over; de muren werden geschilderd in Spoorpark-groen, en met nieuwe tafels werd het de huiskamer voor de vrijwilligers. De vergaderkamer kreeg een echte vergader-uitstraling door de grote ovale tafel.

We boffen met de inzet van onze vrijwilligers

Aan het begin van het jaar kregen de vrijwilligers hun speciaal ontworpen Spoorpark-kleding; zo zijn zij voortaan goed herkenbaar als vrijwilliger in een t-shirt, dikke trui met mooie bodywarmer in de Spoorpark huisstijl met duidelijk “vrijwilliger” erop. Het aantal vrijwilligers groeit nog steeds, we mogen dankbaar zijn voor de ruim 70 personen die in onze vrijwilligersteams zitten. Steeds meer mensen willen betrokken zijn bij dit mooie burgerinitiatief en ervaren ook de waardering voor hun inzet. En vanzelfsprekend zijn ze van harte welkom. Want zeker bij het Parkcoaches-team konden we meer mensen gebruiken om meer zichtbaar te zijn in de drukke maanden in het hoogseizoen. Helaas is de vacature voor Toezichthouder voor bootjes in de vijver nog niet ingevuld, hier zoeken we nog verder naar.

Om de werving een nieuwe insteek te geven werden diverse interviews gehouden onder de titel “Vrijwilliger in het zonnetje”. Door vrijwilligers te laten vertrellen over hun werkzaamheden in het park, krijgt iedereen een goed beeld van de functie. En zo zie je maar, iedereen die op een bepaalde manier iets wil bijdragen is hartstikke welkom. Ook nam het Spoorpark deel aan de Vrijwilligerssafari in september georganiseerd door www.vrijwilligerstilburg.nl . Via deze organisatie zijn het afgelopen jaar een aantal vrijwilligers ingestroomd. Aanmelding voor de vrijwilligersprijs 2023 leverde een mooie erkenning op maar geen nominatie. Vanuit de vrijwilligers was er waardering voor deze inspanning vanuit het management.

In december werd in het kader van de ontwikkeling van een Spoorpark-toekomstvisie een avond georganiseerd waarvoor alle vrijwilligers werden uitgenodigd deel te nemen. De opkomst was hoog en de reacties goed uitgewerkt en positief over de aandacht, werksfeer en condities waarin de vrijwilligers werkzaam zijn. Met de opbrengst van deze avond gaat het bestuur en management verder in gesprek met alle stakeholders van het park om een breed gedragen visie te schrijven richting 2030. De avond leverde tal van ideeën op voor verbeteringen, aanpassingen en praktische zaken die het park nog aantrekkelijker maken voor de bezoekers.

In de media

De landelijke aandacht voor het Spoorpark blijft; de Volkskrant publiceerde een artikel over Tilburg met een prominente rol voor het Spoorpark. Dagblad Trouw plaatste in maart, de maand van de Heilige Natuur, georganiseerd door de faculteit theologie en religie van de Vrije Universiteit, een interview met Sandra Coelers in het Spoorpark. Zij communiceert zingend met het water. Ook in het landelijke ANWB-blad werd het Spoorpark wederom vernoemd. Een leuk artikel over Tilburg en ook het Spoorpark vond je in het wekelijkse tijdschrift Margriet. Op 9 november ontving het Levend Water in het Spoorpark de eerste prijs in een landelijke verkiezing door de Deltacommissie voor het beste burgerinitiatief in Nederland op het gebied van water.

Zonsondergang _ Spoorpark __ Foto _ Freddie de Roeck _ 21 sep. 2021 _

Activiteiten en evenementen door het jaar heen

April

In het Spooranjepark was tijdens Koningsdag van alles te doen. Spelletjes, een silent disco, diverse koningsspelen en tal van optredens.

De jaarlijkse camping voor Festival Roadburn, georganiseerd door Stadscamping Tilburg. Er heerste een fijne sfeer en deze vrije activiteiten vallen goed bij de buurtbewoners, waarbij de verbinding van buurtbewoners en campinggasten centraal staat.

Mei

Bij Beach Tilburg aan de westzijde van het park was een nieuwe editie van de beachvolleybal competitie voor bedrijven en werden er daarnaast diverse landelijke toernooien gehouden.

Jaarlijks terugkomend en altijd een groot succes, Bierfestival MOUT

Juni

20220618_1904_SpoorparkLIVE2022_tomdoms_7337

Festival TREK zorgt ieder jaar opnieuw voor duizenden bezoekers, gelukkig dit jaar wederom prachtig warm weer

SpoorparkLIVE beleefde een geweldige tweede editie, al speelde de hitte een grote rol. Op de zondag werden er zelfs sproeiers geïnstalleerd om het publiek af te koelen.

Juli

Een nieuwe editie van Tilburg Castle, die dit keer gelukkig niet zoals vorig jaar helemaal verregende. De sport- en speldag waar je een bonte mix van creatieve, fysieke en grappige activiteiten aantreft, werd goed bezocht.

Augustus

Bezoekers over de hele wereld kwamen weer naar de RedheadDays

Aan het einde van de zomervakantie kwamen alle nieuwe studenten van de stad naar het park voor de jaarlijkse studenten introductie. Ook de basisscholen in de omgeving organiseren als start van het nieuwe jaar gezellige sportdagen in het park.

September

De camping voor Draaimolen & Ayreon vond plaats, met de organisatie weer in handen van de Stadscamping.

Ook stonden er weer fanatieke Kubb’ers in het Spoorpark die voor mooie prijzen speelden tijdens het Spoorpark Kubb Toernooi.

Oktober

Velen keken uit naar een nieuwe editie van Festival Circolo, dat een blijvend event is in het Spoorpark; een aantal van de Spoorpark-vrijwilligers zetten zich ook daar in als vrijwilliger net als bij het grote event SpoorparkLIVE. Het BrabantsDagblad schreef een leuk artikel over de acrobaten in de Kempentoren. Helaas werkte het weer niet altijd mee; door flinke regenbuien kon het open plein nauwelijks worden gebruikt en werd het grasveld drijfnat.

November

Aan het einde van de maand kwam de Sint weer in het land, en het Spoorpark kon hij natuurlijk niet overslaan. Hij heeft zijn intocht in het park gemaakt en ook zijn er diverse Sinterklaasspelletjes gespeeld met als afsluiter een Sinterklaas disco.

De zorgen over het grasveld die we met regelmaat horen van omwonenden en parkbezoekers laat ons natuurlijk niet onberoerd. Die zorgen delen wij ook. Het is iedere keer opnieuw een uitdaging om voor iedere doelgroep een mooi feest te organiseren en tevens het park schoon en mooi groen te houden tijdens en ook na het event. Met periodes van rust en geen activiteiten bieden we het grasveld weer de kans om goed te groeien, en gelukkig helpt onze groenaannemer ons met advies de juiste keuzes te maken. We zullen het nooit helemaal zelf in de hand hebben, want het weer doet wat ‘ie wil. Een uitdaging zal het altijd blijven!

Ecologie, flora & fauna

De festivals Circolo & Wintertuin maakten eind 2022 gebruik van houtsnippers om een echte tuinsfeer te creëren. Het had een leuk effect. De houtsnippers die achterbleven kregen begin van het jaar een plek tussen de struiken in het park. Dit heeft een zeer gunstig effect op het uitblijven van onkruid in de hagen. Grote en bepalende werkzaamheden aan het grasveld werden begin februari gestart door Vebego Groen; het gras aan de zijde van het T-huis wordt afgegraven, gezeefd en vermengd met nieuwe aarde weer teruggelegd. Dit alles om in de toekomst een betere grasmat te krijgen met een goed bodemleven. Het was de eerste fase van de herstructurering en herstel van het grasveld. Het vergde veel inspanning de bezoekers van de noodzaak te overtuigen. Met bouwhekken werd het grasveld afgezet zodat het ongestoord kon groeien.

In het najaar stond de herstructurering van de andere helft van het grasveld op de planning. Door het enorme natte seizoen moest dat opgeschoven worden naar begin december. Daarnaast werden enkele delen van het talud afgezet om opnieuw meer bloemen te kunnen inzaaien. Voortbordurend op de uitslag van het bovengenoemde tevredenheidsonderzoek waarin wederom het gebrek van bomen/ schaduw naar voren kwam, is in goed overleg besloten om op verschillende plaatsen bomen te planten. Nog voor de Kersttijd gingen die de grond in. Inmiddels heeft IVN Tilburg een vaste plek in het gebouw van scouting ESJEEKA en de BSO: de Groene Kamer. Elke woensdagavond staat de natuur daar centraal; in de vorm van een lezing, informatieavond over bomen door het Steunpunt Bomen of middels een inloopavond om daarover met elkaar te praten.

Water, klimaat en gezondheid

Zoals ieder jaar zijn ook dit jaar een team vrijwilligers wekelijks bezig met het beheer en onderhoud van het watersysteem. Daarnaast wordt wekelijks de kwaliteit van het water gemonitord. Daarbij wordt in de eerste plaats gelet op de gezondheid, zodat het veilig is om in te spelen. Daarnaast wordt gekeken naar de ecologie van de kleine waterdiertjes, die zeggen ook iets over de ecologische kwaliteit van het water. Lees hier meer over de werkzaamheden van dit team.

Het blijft verbazen hoeveel zwerfafval er achter blijft in het park. Om bezoekers meer bewust te maken van de impact van dit zwerfafval werd er dit jaar heel specifiek een campagne uitgezet met het accent op sigarettenpeuken. Het is onvoorstelbaar hoeveel peuken er elke dag weer in het park worden aangetroffen. Twee maanden lang gingen parkcoaches met bezoekers in gesprek en deelden zak-asbakjes uit, beschikbaar gesteld door Diamant-Groen Xtra.

Dit is een goede manier om met bezoekers in contact te komen, inzicht te geven in de gevolgen voor de natuur en begrip te kweken voor het werk dat onze vrijwilligers elke dag weer verrichten. Daarnaast zijn afvalwagentjes beschikbaar gesteld; deze wagentjes maken het voor de vrijwilligers een stuk makkelijker om zware voorwerpen zoals bierflesjes op te ruimen. De fijne samenwerking met Diamant-Groen Xtra in de persoon van Chantal van Raak verdient een vermelding; want samen richten we de blik milieubewust en duurzaam dezelfde kant op. Tijdens de landelijke opschoondag van NLdoet zagen we buurtbewoners actief in het Spoorpark.

Spoorpark in verbinding met buurt, stad en land

Mocht je nog niet weten dat Tilburg “013” is dan was dat dit jaar duidelijk te zien in de stad. Eerst stond deze “selfielocatie” voor het treinstation van Tilburg en meer dan een half jaar was hij pontificaal aanwezig in het Spoorpark. Na de locatie in het park werd deze verplaatst naar de Reeshof. De hitte in de vroege zomermaanden was extreem, gelukkig vonden veel kinderen verkoeling van het waterplein en de beek. Het was gezellig druk in het park, het relaxen, sporten en ontmoeten in het park blijft zeer in trek. Dit deed ook de aandacht voor huidkanker en de bewustwording daarvan toenemen. Om die reden wilde het Spoorpark het landelijke initiatief van Smeerkees, ontwikkelt met Zilveren Kruis, ondersteunen en stemde er mee in om in het park een zonnebrandpaal te plaatsen. Bezoekers konden zich gratis tegen de zon beschermen door gebruik te maken van de zonnebrandcrème en zich goed in te smeren.

De zonnebrandpaal van SmeerKees

Middels het Spoorparkcafé dat ieder kwartaal wordt georganiseerd, blijven we als Spoorpark in contact met buurtbewoners en blijven we activiteiten evalueren. Tijdens deze bijeenkomsten bestaat altijd de mogelijkheid om gericht vragen te stellen. Stadsmuseum Tilburg maakte gebruik van het Spoorpark om een nieuw deel van de doorlopende leerlijn #erfgoededucatie voor groep 4 te presenteren; het nieuwe deel genaamd “Tijd voor Torens” gaat zoals de naam al aangeeft over torens in de stad, waarbij natuurlijk ook de Kempentoren genoemd wordt. De verbinding met de buurt zien we ook terug in de hoeveelheid toegestuurde foto’s van hun beleving in het park. Super waren de reacties op de gemaakte dierenbingo naar aanleiding van dierendag, dergelijke kleine activiteiten worden erg gewaardeerd. Vanzelfsprekend ontvingen we ook dit jaar de Sint die in de tent toegezongen werd door heel veel kinderen. Daarna brak de kersttijd aan waarbij er voor de eerste keer door Scouting Esjeeka kerstbomen, en later ook oliebollen, in de Remise verkocht werden; een hele goede match!

Muziek, maar ook sport en spel, verbindt en dat was ook te zien in het Spoorpark. Nadat vorig jaar het orkest van de Koninklijke Harmonie Orpheus een openluchtconcert verzorgde, keerde zij dit jaar terug. Het was een groot succes, met veel, ook spontane, bezoekers. We kregen meerdere verzoeken van diverse orkesten een muziekuitvoering te mogen verzorgen. Zo trok ook het optreden van muziekvereniging Andara een groot aantal bezoekers, die enorm genoten. In het najaar volgde nog een optreden van een orkest uit Alphen. De verdeling over het jaar van drie concerten was voldoende; dit nemen we mee in de planning van komend jaar. Maar niet alleen muziek, ook het SG KiNG Parkschaaktoernooi met ruim 80 deelnemers was er weer en we kwamen ook dansactiviteiten tegen.

Wat gaat het jaar 2024 ons brengen…

Op ons wensenlijstje staat een heel mooi groen grasveld inclusief nieuwe bomen en een prachtig middenpad. Daar zijn ze in 2023 mee begonnen en dat moet in het eerste kwartaal van 2024 aangelegd zijn. Ook in de eerste maanden van het jaar gaat de Noordwestzijde van het park worden aangepast. Het hondenlosloopveld wordt anders ingericht waardoor er een aantal grote monumentale bomen bij het park komen. Dit moet een fijne schaduwrijke verblijfplaats worden compleet met zitjes. In het nieuwe jaar vieren we ons 5-jarig bestaan met internationale artiesten. Dit momentum laten we niet zomaar voorbijgaan. Ook heeft deze mijlpaal ons aangezet om samen met onze stakeholders, parkpartners en onze Maatschappelijke Adviesraad na te gaan denken over een Visie tot aan 2030. Wat willen we graag met elkaar bereiken en wat is daarvoor nodig? Gesprekken daarover lopen al en worden verder gecontinueerd. In het najaar willen we deze visie graag delen met de hele stad.